Ahkâm Ayetleri Çerçevesinde Tâhir B. Âşûr’un Yorum Yöntemi

Yazarlar

  • Mustafa FIRAT Diyanet İşleri Başkanlığı Tunceli Pertek İlçe Müftüsü
  • Prof. Dr. Mesut OKUMUŞ

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10437784

Anahtar Kelimeler:

Ahkâm Ayetleri, Tâhir b. Âşûr, et-Tahrîr ve’t-tenvîr mine’t-tefsîr, Yorum Yöntemi.

Özet

Çağdaş dönem akıl ve anlayışının tartışmaya açtığı alanların başında İslam ahkâmını ilgilendiren konular gelmektedir. Ahkâm (hüküm) ile ilgili konular beşeri hukuk ve kanun alanlarını da ilgilendirdiğinden ferdi ve beşeri planda ilgili birçok alanı etkilemektedir. Kur’an’daki ahkâm ayetleri diğer ayetlere göre bu anlamda ayrı bir değer ifade etmektedir. Ahkâm ayetlerinin, alanında uzman kişilerce günümüz insanının anlayış ve ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde yeniden farklı bir bakış açısıyla yorumlanması elbette ki toplumsal zaruri bir ihtiyaçtır. Tunuslu tefsir, hadis, fıkıh, fıkıh usulü, Arap dili ve edebiyatına dair telif, şerh ve hâşiye türünde kırka yakın eseri ile İslami ilimlere hâkim, kendini yetiştirmiş bir İslam âlimi olan Muhammed Tâhir b. Âşûr, tefsir alanında çağdaş dönem akıl ve anlayışının ihtiyacına cevap vermek iddiasıyla et-Tahrîrve’t-tenvîrmine’t-tefsîr adında bir tefsir kaleme almıştır. Müfessir, Kur’an ayetlerini tefsirinde İslam literatürüyle birlikte son dönem bilimsel literatürünün verileri ışığında incelemiştir. Bu bakımdan Tâhir b. Âşûr ahkâm ile ilgili konularda en çok istifade edilmesi gereken İslam âlimlerinin başında gelmektedir. Bu çalışmada söz konusu bilgi donanımını tefsirinde istifadeye açan Tâhir b. Âşûr’un ahkâm ayetleri çerçevesinde yorum yöntemi incelenmiştir. Örneklemeler üzerinden gerçekleştirilen araştırmanın verileri tefsirin incelenmesiyle elde edilmiştir. Ahkâm ayetleri üzerinden veriler tespit edilerek aktarılmaya çalışılmıştır.

Referanslar

Ahmed b. Hanbel, MüsnedüAhmed b. Hanbel, İstanbul, 1992.

Âşûr, Muhammed Tâhir, Hâşiyetü't-Tavzîhve’tTashîh li-Müşkilât-i Kitâbi’t-Tenkîh, Tunus, 1341/1922.

Âşûr, Muhammed Tâhir, Tefsîru’t-Tahrîrve’t-Tenvîr, Dâru’s-Sahnûn, Tunus, 1997.

Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmâ‘îl, el-Edebü’l-Müfred, Daru’s-Sadik, Beyrut, 2000.

Berri, Havvas, el-Mekâyisü’l-Belâgiyye fî Tefsîri’t-Tahrîrve’t-Tenvîr li-Muhammed Tâhir İbnÂşûr, el-Müessesetü’l-Arabiyyeli’d-Dirâsât, Beyrut 2002.

Beydâvî, NâsırüddînEbûHayr Abdullah b. Ömer b. Muhammed eş-Şirazî eş-Şafiî, Envârü’t-Tenzîl ve Esrârü’t-Te’vîl, I-V, Daruihyau’t-Turasi’l-Arabi, Beyrut, ty.

Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Usulü, TDV Yay., Ankara, 2009.

Cemal, Ebû Hasan, “İmam Tâhir b. Âşûr”, Mecelletü’l-Ürdüniyye fî Dirâseti’l-İslâmiyye, Ürdün, 2009.

Coşkun, Ahmet, “et-Tahrîrve’t-Tenvîr”, DİA, Türkiye Diyanet Vakfı, İstanbul, 2010.

Coşkun, Ahmet, “İbnÂşûr, Muhammed Tâhir”, DİA, Türkiye Diyanet Vakfı, İstanbul, 1999.

Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdirrahmân b. el-Fazl, es-Sünen, İstanbul, 1992.

Demirci, Muhsin, “Esbab-ı Nüzûl”, DİA, Türkiye Diyanet Vakfı, İstanbul, 1995.

Demirci, Muhsin, Tefsir Usulü , M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yay., İstanbul, 2011.

EbûDâvûd, Süleymân b. Eş‘as es-Sicistânî, es-Sünen,Dâru’r-Risâleti’l-Âlemiyye, Beyrut, 2009.

Ğâlî, Ebû’l-Kâsım, MinA’lâmi’z-Zeytûne: Şeyhu’l-Câmi’i’l-A’zâm Muhammed Tâhîr b. Âşûr, Hayâtuhû ve Âsâruhu,DâruİbnHazm, Beyrut 1996.

İbnü’l-Arabî, Ebûbekir, Ahkâmu’l-Kur’ân,Dâru’l-Kitâbi’lİlmiyye, Beyrut, 2003.

İbnMâce, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî, es-Sünen, İstanbul, 1992.

Karaman-Çağrıcı-Dönmez-Gümüş, Hayrettin-Mustafa-İbrahim Kâfi-Sadrettin, Kuran Yolu Türkçe Meal ve Tefsir, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, İstanbul, 2010.

Karaman, Hayrettin, İslam Hukuk Tarihi, Nesil Yayınları, İstanbul, 1989.

Kureybî, İbrâhîm b. İbrâhîm, MerviyyâtuGazveti Benî Mustalik ve HiyeGazvetu’l-Müreysi‘, Medine,ty.

Mâlik b. Enes, Muvatta’, İstanbul, 1992.

Müslim, Ebu’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc b. Müslim el-Kuşeyrî, el-Câmiʿu’s-Sahîh, Thk. Muhammed Fuâd b. Abdilbâkî, Dâruİhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrut 1431/2010.

Nesâî, EbûAbdirrahmânAhmed b. Şuayb, Ahmed b. Ali, Sünenü’n-Nesâî, İstanbul, 1992.

Râzî, İmam Muhammed Razi Fahruddin b. Allame Ziyauddin Ömer, Tefsiru’l-Fahri’r-Razi, 1-32,Daru’l-Fikr, y. 1981.

Taberî, EbûCa‘fer Muhammed b. Cerîr, Tefsîrü’t-Taberî, Câmiʿu’l-Beyân an Te’vîliÂyi’l-Kur’ân, (Tahkik: Dr. Abdullah b. Abdülmuhsin et-Türkî), Merkezü’l-Buhûsve’d-Dirasâti’l-Arabiyyetive’l-İslâmiyyebiDâri’l-Hicr, Kahire 2001.

Tirmizî, EbûÎsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre, el-Câmiʿu’s-Sahîh,MatbaatuMustafa’l-Bani’l-Halebi ve Evladuhu, Kahire, 1937.

Zekeriyyâ,Ebü’l-HüseynAhmed b. Fâris,Muʿcemümeḳayîsi’l-luga, S-L-Y md. (Tahkik: Abdüsselâm Muhammed Hârûn), Daru’l-Fikr, Kahire, 1979, I-VI, c. III, s. 300.

Zerkânî, Muhammed Abdulazim, Menâhilü’l-‘İrfân fî ‘Ulûmi’l-Kur’ân,Thk.:FevvâzAhmedZimerli, Dâru’l-kitâbi’l-Arabî, Beyrut,1415/1995.

Zerkeşî, Bedreddîn Muhammed b. Abdullah, el-Burhân fî Ulûmi’l-Kur’ân,Thk.: MuhammedEbu’l-Fadl İbrahim, Dâru’l-Ceyl, Beyrut, 1408/1988.

Zübyânî, Nâbiğa, Dîvânü’n-Nâbiğa ez-Zübyânî,Dâru’l-Kitâbi’l-Arabî, Beyrut/Lübnan, 1991.

İndir

Yayınlanmış

28.12.2023

Nasıl Atıf Yapılır

FIRAT, M., & OKUMUŞ, M. (2023). Ahkâm Ayetleri Çerçevesinde Tâhir B. Âşûr’un Yorum Yöntemi. Current Research in Social Sciences and Humanities, 2(3), 64–76. https://doi.org/10.5281/zenodo.10437784

Sayı

Bölüm

Makaleler